Ашказан рагы деген эмне? симптомдору жана дарылоо ыкмалары кандай?

Ашказан рагы ашказандагы клеткалардын анормалдуу бөлүнүүсүнөн келип чыгат. Ашказан – булчуңдуу орган, курсак көңдөйүнүн сол жагында, кабыргалардын астына жайгашкан. Ооз аркылуу кабыл алынган тамак ашказанга кызыл өңгөч аркылуу жеткирилет. Ашказанга жеткен тамактарды ашказанда бир канча убакытка чейин кармаса болот. Андан кийин алар жок кылынат жана сиңирет.

Ашказан төрт бөлүктөн турат: кызыл өңгөч туташтырган ашказан эшиги деп аталган "кардия", ашказандын жогорку бөлүгү болгон "фундус", ашказандын денеси болгон "корпус" жана " pylorus", ашказанды ичке ичегиге туташтырат.

Ашказан рагы, ошондой эле ашказан рагы деп аталат, ашказандын каалаган жеринен келип чыгышы мүмкүн. Дүйнөнүн көпчүлүк бөлүгүндө ашказан рагы үчүн эң кеңири таралган жер ашказандын денеси болуп саналат. Бирок, Кошмо Штаттарда ашказан рагы башталат эң кеңири таралган жер ашказан менен кызыл өңгөчтүн туташкан жери гастроэзофагеалдык түйүн болуп саналат.

Ашказан рагы жай өнүгүп келе жаткан оору. Көбүнчө 60-80 жашка чейинки курактагы адамдарда кездешет.

Ашказан рагы кандай түрлөрү бар?

Ашказан рагы 95% учурда ашказандын ички бетин каптаган без клеткаларынан келип чыгат. Ашказан рагы илгерилеп ашказандын дубалына, атүгүл кан же лимфа айлануусуна жайылышы мүмкүн.

Ашказан рагы пайда болгон клеткага жараша аталат. Кээ бир жалпы ашказан рагы болуп төмөнкүлөр саналат:

• Аденокарцинома : Бул ашказан рагынын эң кеңири таралган түрү. Ашказандын ички бетин каптаган бездик түзүлүштөн шишик пайда болот.
• Лимфома : Бул иммундук системага катышкан лимфоцит клеткаларынан келип чыгат.
• Саркома : Бул май тканынан, тутумдаштыргыч ткандан, булчуң тканынан же кан тамырлардан пайда болгон рактын бир түрү.
• Метастатикалык рак : Бул эмчек рагы, өпкө рагы же меланома сыяктуу башка рактын ашказанга жайылышынын натыйжасында пайда болгон рактын бир түрү жана негизги рак ткандары ашказанда эмес.

Ашказан рагынын башка түрлөрү, мисалы, карциноиддик шишик, майда клеткалуу карцинома жана сквамо клеткалуу карцинома азыраак кездешет.

Ашказан рагынын себептери эмнеде?

Ашказандагы клеткалардын көзөмөлсүз өсүүсүн жана көбөйүшүн шарттаган жана ракты пайда кылган механизм толук белгисиз. Бирок ашказан рагынын пайда болуу коркунучун арттырган кээ бир факторлор бар экени аныкталган.

Алардын бири H.pylori бактериясы болуп саналат, ал жалпы симптомсуз инфекцияны жана ашказандагы жараларды жаратышы мүмкүн. Ашказандын сезгениши катары аныкталган гастрит, аз кандуулуктун узакка созулган түрү болгон зыяндуу аз кандуулук жана ашказан бетинен чыгып турган структуралар болгон полиптер бул коркунучту жогорулатат. Ашказан рагы коркунучун жогорулаткан башка факторлор төмөндө келтирилген:

• Тамеки тартуу
• Ашыкча салмак же семиз болуу
• Өтө көп ышталган жана туздуу тамактарды колдонуу
• Туздалган бадыраңды көп колдонуу
• Дайыма спирт ичимдиктерин ичүү
• Жарадан улам ашказанына операция жасалган
• Кан тобу
• Эпштейн-Барр вирусунун инфекциясы
• Кээ бир гендер
• Көмүр, металл, жыгач же резина өнөр жайында иштеген
• Асбест таасири
• Үй-бүлөдө ашказан рагы менен ооруган бирөө бар
• Үй-бүлөлүк аденоматоздук полипоз (ФАП), тукум куума полипоз эмес колоректалдык рак (HNPCC)-Линч синдрому же Пейц-Жегер синдрому

Ашказан рагы ашказандагы клеткалардын генетикалык материалы болгон ДНКнын өзгөрүшү менен башталат. Бул өзгөрүүлөр дени сак клеткалар өлөт, ал эми рак клеткалары абдан тез бөлүнөт жана жашай берет. Убакыттын өтүшү менен рак клеткалары дени сак ткандарды бириктирип, жок кылат. Ошентип, дененин башка бөлүктөрүнө жайылышы мүмкүн.

Ашказан рагынын белгилери кандай?

Ашказан рагынын эң кеңири тараган симптому - арыктоо. Оорулуу акыркы 6 айдын ичинде дене салмагынын 10% же андан көп бөлүгүн жоготот. Төмөнкү белгилер ашказан рагынын алгачкы белгилери катары каралышы мүмкүн:

• Аш сиңирүү
• Тамактангандан кийин шишип кетүү
• Көкүрөктө күйүү
• Жеңил жүрөк айлануу
• Аппетит жоготуу

Тамак сиңирүү же көкүрөктөгү күйүү сыяктуу белгилер рак оорусун билдирбейт. Бирок, эгерде даттануулар өтө көп болсо жана бир нече симптомдор байкалса, бейтап ашказан рагы коркунучунун факторлоруна текшерилет жана кээ бир анализдер талап кылынышы мүмкүн.

Шишиктин көлөмү чоңойгон сайын, даттануулар олуттуу болуп калат. ашказан рагы кийинки этаптарында, төмөнкү олуттуу белгилер пайда болушу мүмкүн:

• Ашказан ооруу
• Заңда кан көрүү
• Кусуу
• Эч кандай себепсиз арыктоо
• Жутуу кыйынчылыгы
• Көздүн агы сары жана терисинин түсү саргыч
• Ашказандагы шишик
• Ич катуу же диарея
• Алсыздык жана чарчоо
• Көкүрөктөгү оору

Жогоруда саналган даттануулар олуттуу болуп саналат жана дарыгерге кайрылууну талап кылат.

Ашказан рагы кантип аныкталат?

Ашказан рагы үчүн скринингдик тест жок. Акыркы 60 жылда ашказан рагы менен ооругандардын саны азайган. Бирок, үй-бүлөлүк тарыхы же ашказан рагына коркунуч туудурган синдрому бар адамдар пландуу текшерүүдөн өтүшү керек. Оорулуунун тарыхы алынып, физикалык текшерүү башталат.

Доктур зарыл деп эсептесе, ал төмөнкүдөй тесттерди талап кыла алат:

• Шишик маркерлери: рак маркерлери деп аталган заттардын кан деңгээли (CA-72-4, carcinoembryonic антиген, CA 19-9)
• Эндоскопия: Ашказан ичке жана ийкемдүү түтүктүн жана камеранын жардамы менен каралат.
• Жогорку ичеги-карын системасынын рентгенографиясы: пациентке барий деп аталган бор суюктугу берилет жана ашказан түздөн-түз рентгенограммада көрсөтүлөт.
• Компьютердик Томография: Бул рентген нурларынын жардамы менен деталдуу сүрөттөрдү түзүүчү сүрөттөөчү аппарат.
• Биопсия: Ашказандын анормалдуу кыртышынан үлгү алынат жана патологиялык жактан текшерилет. Так диагноз - биопсия жана рактын түрү патологиянын жыйынтыгы менен аныкталат.

Ашказан рагы этаптары

Ашказан рагын дарылоону аныктоочу эң маанилүү фактор ашказан рагы этаптары болуп саналат. Ашказан рагы этаптары; Шишиктин чоңдугуна, лимфа түйүнүнө жайылып кеткенине же ашказандан башка жерге жайылып кеткенине карап аныкталат.

Ашказан рагы көбүнчө аденокарцинома деп аталган рактын бир түрү жана ашказандын былжыр челинде башталат. Ашказан рагынын этаптары рактын жайылышын жана дарылоо жолдорун аныктоого жардам берет. Эсептөө жалпысынан TNM системасын колдонот. Бул система Шишик (шишик), Түйүн (лимфа бези) жана Метастаз (алыскы органдарга таралышы) параметрлерине негизделген. Ашказан рагы этаптары болуп төмөнкүлөр саналат:

Ашказан рагы 0-этап симптомдору

0-этап : Ашказандын ички бетин каптаган эпителий катмарында рак клеткаларына айланышы мүмкүн болгон зыяндуу клеткалардын болушу. Айыктыруу ашказандын бир бөлүгүн же толугу менен хирургиялык жол менен алып салуу менен ишке ашат. Ашказан менен бирге денебиздеги иммундук системанын маанилүү бөлүгү болгон ашказанга жакын лимфа бездери да алынып салынат.

Бул этапта рак ашказандын былжыр челиндеги клеткаларга гана таасир этет жана тереңирээк ткандарга же лимфа бездерине жайыла элек.

Ашказан рагынын 0-стадиясында (Tis N0 M0) рак ашказандын былжыр челиндеги клеткаларды гана жабыркатат жана али тереңирээк ткандарга же лимфа бездерине жайыла элек. Ошондуктан, бул этапта рак симптомдору, адатта, жумшак болот.

Ашказан рагы 1-стадия симптомдору

1-этап: Бул этапта ашказанда рак клеткалары бар жана лимфа бездерине жайылып кетиши мүмкүн. 0 стадиясында болгондой эле, ашказандын бир бөлүгү же толугу менен жакынкы аймактагы лимфа бездери хирургиялык жол менен алынып салынат. Химиотерапия же химиотерапия хирургиялык операциядан мурун же андан кийин дарылоого кошулушу мүмкүн.

Операциядан мурун жасалганда рактын көлөмүн кичирейтип, хирургиялык жол менен алып салууга мүмкүндүк берет, операциядан кийин жасалганда операциядан кийин калган рак клеткаларын жок кылуу үчүн колдонулат.

Химиотерапия рак клеткаларын жок кылууга багытталган дары болуп саналат. Дарылардан тышкары, химиотерапия радиотерапия менен нурлануунун жогорку энергиясын колдонуу менен рак клеткаларын өлтүрүүнү көздөйт.

Ашказан рагынын 1-стадиясында (T1 N0 M0) рак ашказан дубалынын бетине же төмөнкү катмарына жайылып, бирок лимфа бездерине же башка органдарга тараган эмес. Бул этаптагы симптомдор 0 стадиясына окшош болушу мүмкүн, бирок рактын өнүккөн стадиясына жайылып кеткенин көрсөткөн кээ бир кошумча белгилер болушу мүмкүн.

Ашказан рагы 1-этап симптомдору;

• Ашказандын оорушу жана дискомфорт
• Аш сиңирүү же жүрөк айлануу
• Аппетиттин жоголушу жана арыктоо
• Кандуу заң же кусуу
• Чарчоо

Ашказан рагы 2-стадия симптомдору

2-этап : Рак ашказандын жана лимфа бездеринин терең катмарларына жайылып кеткен. 1-этаптагы дарылоо сыяктуу эле, 2-стадиядагы негизги дарылоо хирургиялык операцияга чейинки же андан кийинки химиотерапиядан жана хирургиядан турат.

Ашказан рагы 2-этап симптомдору;

• Лимфа бездеринде шишик
• Чарчоо
• Кандуу заң же кусуу
• Аш сиңирүү жана жүрөк айлануу
• Аппетит жана арыктоо

Ашказан рагы 3-стадия симптомдору

3-этап : Рак ашказандын бардык катмарларына жана көк боор жана жоон ичеги сыяктуу жакын органдарга жайылып кеткен. Операция менен ашказан толугу менен алынып, химиотерапия берилет. Бирок, бул дарылоо биротоло айыкпаса да, оорулуунун белгилерин жана ооруну басаңдатат.

Ашказан рагы 3-стадия симптомдору;

• Сарык
• Начарлашы анемия
• Лимфа бездеринде шишик
• Чарчоо
• Кандуу заң же кусуу
• Аш сиңирүү жана жүрөк айлануу
• Аппетит жана арыктоо

Ашказан рагы 4-стадия симптомдору

4-этап : Рак мээ, өпкө жана боор сыяктуу ашказандан алыс жайгашкан органдарга жайылды. Дарылоону камсыз кылуу алда канча кыйын, максаты - симптомдорду жеңилдетүү.

Ашказан рагы 4-стадия симптомдору;

• Ашказандын оорушу жана дискомфорт
• Аш сиңирүү же жүрөк айлануу
• Аппетиттин жоголушу жана арыктоо
• Кандуу заң же кусуу
• Чарчоо
• Сарык
• Начарлашы анемия
• Лимфа бездеринде шишик
• Дем алуу көйгөйлөрү

Ашказан рагы кантип дарылайт?

Ашказан рагын дарылоо бейтаптын жалпы ден соолук абалына жараша өзгөрөт. Ашказан рагын дарылоо, адатта, бир же бир нече ыкмаларды камтыйт. Ашказан рагын дарылоодо кеңири колдонулган ыкмалар төмөнкүдөй.

Хирургия: Бул ашказан рагын дарылоодо көп колдонулган ыкма болуп саналат. Хирургиялык кийлигишүү шишик алып салуу болуп саналат. Бул ыкма толугу менен ашказанды (жалпы гастрэктомия) же анын бир бөлүгүн гана (жарым-жартылай гастрэктомия) алып салууну камтыйт.

Радиотерапия: рак клеткаларын жок кылуу же жогорку энергиялуу нурларды колдонуу менен алардын өсүшүн көзөмөлдөө үчүн колдонулат. Радиотерапия операциядан мурун же операциядан кийин, же рак жайылып кеткен учурларда колдонулушу мүмкүн.

Химиотерапия: рак клеткаларын өлтүрүү же алардын өсүшүн көзөмөлдөө үчүн дарыларды колдонуу.

Ашказан рагын алдын алуу үчүн эмне кылса болот?

Төмөндө ашказан рагынын алдын алуу үчүн аткарылуучу чаралардын айрымдары келтирилген:

• Тамекини таштоо
• Ашказан жарасы бар болсо дарылануу
• Клетчаткага бай тамак-аш менен туура тамактануу
• Спирт ичимдиктерин ичүү эмес
• Ооруну басаңдатуучу жана аспирин сыяктуу дарыларды этияттык менен колдонуу

Ашказаныңызда катуу көйгөйлөр болсо же заңыңызда кан көрүнсө же тез арыктоо сыяктуу олуттуу даттанууларыңыз болсо, медициналык мекемеге кайрылып, адис дарыгерлерден колдоо алуу сунушталат.

Ашказан рагы операциясы коркунучтуубу?

Ашказан рагы хирургия, ар кандай хирургиялык кийлигишүү сыяктуу, тобокелдиктерди камтыйт. Бирок хирургиялык тобокелдиктер бейтаптын жалпы ден соолугуна, рактын стадиясына жана операциянын түрүнө жараша өзгөрүшү мүмкүн. Ошондуктан ашказан рагы хирургиясынын тобокелдиктери жана пайдасы бейтаптын абалына жараша бааланышы керек. Ашказан рагынын мүмкүн болуучу тобокелдиктери кирет;

• Инфекция
• Кан кетүү
• Анестезия кыйынчылыктары
• Органдын бузулушу
• Жараатты айыктыруу көйгөйлөрү
• Тамактандыруу көйгөйлөрү
• Ар кандай татаалдыктар сыяктуу ар кандай тобокелдиктер бар.

Ашказан рагына эмне жакшы?

Ашказан рагы сыяктуу олуттуу ооруну дарылоо же айыктыруу үчүн түз терапия жок. Бирок, сергек жашоо образы жана тең салмактуу тамактануу ашказан рагы рискин азайтат, ошондой эле дарылоо процессин колдойт.

Көп берилүүчү суроолор

Ашказан рагынын белгилери кандай?

Ашказан рагынын эң кеңири тараган симптому - арыктоо. Оорулуу акыркы 6 айдын ичинде дене салмагынын 10% же андан көп бөлүгүн жоготот. Ашказан рагынын алгачкы белгилеринин арасында: сиңирүү начарлоо, тамактангандан кийин шишип кетүү, көкүрөктө күйүү, жеңил жүрөк айлануу жана табиттин жоголушу.

Ашказан рагы менен аман калуу мүмкүнчүлүгү барбы?

Ашказан рагы диагнозу коюлган адамдын аман калуу мүмкүнчүлүгү бир катар факторлордон көз каранды. Бул факторлордун арасында; Бул рак стадиясын, дарылоого жооп, оорулуунун жалпы ден соолугунун абалы, жашы, жынысы, тамактануу абалы жана башка медициналык шарттарды камтыйт. Алгачкы этапта аныкталган ашказан рагы, адатта, жакшы прогнозго ээ, анткени ал дарылоого жакшы жооп берет.

Ашказан жана жоон ичеги рагынын симптомдору бирдейби?

Ашказан рагы (ашказан аденокарциномасы) жана жоон ичеги рагы (колоректалдык рагы) ар кандай орган системаларына таасир этүүчү рактын эки башка түрү. Рактын эки түрү тең ичеги-карын системасына таандык болсо да, алардын белгилери көп учурда айырмаланат.

Ашказан рагы оорусу кайда сезилет?

Ашказан рагы оорусу, адатта, ашказан аймагында сезилет. Бирок, оору сезилген конкреттүү жери жана анын мүнөздөмөлөрү адамдан адамга өзгөрүп турат.